Na warsztat, w którym w końcu XII w. wytwarzano szachy, natrafili archeolodzy z Museum of London Archaeology (MOLA) podczas wykopalisk w centrum Northampton.
Z prawej dwie nieudane figury szachowe znalezione w Northampton. Z lewej dwa elementy, które również mogą być niedokończonymi bierkami. Fot. MOLA
Najciekawszą pozostałością po warsztacie są dwie nieudane i wyrzucone bierki szachowe z rogu jelenia. Pierwsza ma 25 mm wysokości i 15 mm średnicy i tak naprawdę jest to tylko główka, która miała być połączona z korpusem. Na jej wierzchołku znajdował się wyryty krzyżyk, co miało przedstawiać koronę. Na niedokończonym królu bądź królowej są również schematycznie ukazane oczy. Rzemieślnik wyrzucił figurkę, ponieważ w trakcie rzeźbienia odsłonił gąbczastą część poroża.
Druga figura ma 42 mm wysokości i 28-32 mm średnicy. Na jej przodzie znajdują się dwie wypustki, co oznacza, że miał to być biskup (goniec), Jedna z nich jest jednak wyraźnie mniejsza. Zdaniem badaczy najpewniej oderwał się od niej kawałek rogu, co mogło być przyczyną wyrzucenia niedokończonej bierki.
O obecności warsztatu świadczy też parę innych obrobionych kawałków rogu, które mogły być wstępnym etapem wykonywania szachowych bierek. Archeolodzy znaleźli także kawałki poroża jelenia z odciętymi przez rzemieślnika fragmentami.
Kawałki poroża jelenia znalezione na terenie warsztatu. Fot. MOLA
To pierwszy odkryty w Anglii średniowieczny warsztat, w którym wytwarzano szachy. Gra ta trafiła do Europy z krajów arabskich najwcześniej w VIII/IX w. i szybko zyskała sporą popularność wśród elit. W efekcie bierki szachowe są dość częstym znaleziskiem, choć zazwyczaj występują pojedynczo. Najsłynniejszych szachowym odkryciem jest ponad 70 przepięknych bierek znalezionych w XIX w. na wyspie Lewis w archipelagu Hebrydów (Szkocja).
Do najwspanialszych znalezisk związanych z tą grą należy też prawie kompletny zestaw wykopany w latach 60. XX w. w Sandomierzu.
Na podstawie komunikatu MOLA.
artykuł pochodzi z kultowych archeowiesci.pl /opublikował Wojciech Pastuszka/, które niespodziewanie całkiem zniknęły z Internetu